สืบเนื่องจากปี พ.ศ. 2562 จังหวัดเชียงรายได้ดำเนินการโครงการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำแบบบูรณาการ กิจกรรมพัฒนาระบบสารสนเทศเตรียมความพร้อมเพื่อรับมือภัยน้ำท่วมและดินถล่มจังหวัดเชียงราย โดยมีกิจกรรมสำคัญเป็นการพัฒนาระบบข้อมูลของสิ่งกีดขวางทางน้ำในลำน้ำคูคลองและถนน และวิธีการแก้ไขปัญหาการกีดขวางทางน้ำแต่ละแห่งในพื้นที่ของจังหวัดเชียงราย โดยใช้ความรู้ด้านวิชาการร่วมกับองค์ความรู้ของชุมชนในฐานะเจ้าของพื้นที่ในการวางแผนแก้ปัญหาการกีดขวางทางน้ำอย่างเป็นระบบ มีการเก็บข้อมูลปัญหาการกีดขวางทางน้ำ การถูกบุกรุกของลำน้ำคูคลอง และถนนขวางทางน้ำจนทำให้ลำน้ำขาดประสิทธิภาพการระบายน้ำเกิดปัญหาน้ำท่วม ซึ่งจากการลงพื้นที่เพื่อเก็บข้อมูลสิ่งกีดขวางทางน้ำครอบคลุมทุกตำบลแล้วนั้น ได้พบปัญหาสำคัญมากอีกอย่าง คือ ฝายและระบบส่งน้ำที่มีอยู่จำนวนมากนั้น มีฝายบางส่วนที่สร้างปัญหากีดขวางทางน้ำทำให้เกิดน้ำท่วมในพื้นที่ แต่ยังมีฝายอีกจำนวนมากที่ชำรุดเสียหายหรือมีประสิทธิภาพไม่ดี ได้แก่ การขาดความสามารถในการยกระดับผันน้ำเข้าคลองหรือเหมืองส่งน้ำไปใช้ในฤดูการเพาะปลูก มีตะกอนหน้าฝาย และขาดความสามารถใช้เก็กกักน้ำไว้ใช้ที่บริเวณหน้าฝายในฤดูแล้ง ซึ่งถ้าแก้ไขปรับปรุงไม่ถูกหลักวิชาการจะก่อให้เกิดปัญหากีดขวางทางน้ำขึ้นได้ ซึ่งปัญหาเหล่านี้จะเพิ่มและรุนแรงมากขึ้น ในแต่ละปีทางภาครัฐต้องใช้งบประมาณจำนวนมากในการบรรเทาปัญหาน้ำท่วมและภัยแล้งจากการขาดประสิทธิภาพของฝาย ซึ่งเป็นการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าไม่มีความยั่งยืน และจากการหารือในคณะอนุกรรมทรัพยากรน้ำจังหวัดเชียงราย พบว่าจังหวัดเชียงรายยังขาดการจัดเก็บระบบฐานข้อมูลสภาพของฝายของทุกหน่วยงานที่มีหลายร้อยแห่ง ทำให้การวางแผนป้องกันและแก้ไขปัญหาภัยแล้งในพื้นที่เกษตรที่ใช้น้ำจากฝายยังทำได้ไม่ดี เนื่องจากฝายจำนวนมากมีการชำรุด หลายหน่วยงานไม่สามารถซ่อมแซมได้เนื่องจากต้องใช้ความรู้ในวิชาการด้านวิศวกรรมชลศาสตร์ และไม่มีการจัดเก็บในรูปแบบเดียวกัน ขาดผลการตรวจสภาพฝายและไม่มีการเตรียมแนวทางการซ่อมแซมแก้ไขการชำรุดของฝายไว้ล่วงหน้า ทำให้เสียโอกาสในการได้ใช้งบประมาณจากภาครัฐในเรื่องการแก้ไขปัญหาภัยแล้งเร่งด่วน ทั้งที่การใช้งบในการปรับปรุงซ่อมแซมฝายที่มีอยู่เดิมนั้น สามารถทำได้โดยทันที เพราะไม่มีปัญหาเรื่องการใช้ที่ดินใหม่ และไม่มีปัญหาข้อขัดแย้งของชุมชน

การแก้ไขปัญหาดังกล่าวให้ได้ผลนั้น จะต้องทำการตรวจสอบสภาพฝายและระบบส่งน้ำซึ่งเป็นการตรวจสภาพการใช้งานและความเสี่ยงต่อความปลอดภัยขององค์ประกอบต่าง ๆของฝาย และใช้องค์ความรู้ด้านวิชาการร่วมกับองค์ความรู้ของชุมชน มาวางแนวทางปรับปรุงหรือเปลี่ยนแปลงรูปแบบของฝาย เพื่อให้กลับมามีประสิทธิภาพทำหน้าที่ได้และขณะเดียวกันต้องไม่ทำให้เกิดปัญหากีดขวางทางน้ำ นอกจากนี้น้ำที่เก็บกักหน้าฝายจะเป็นแหล่งเติมน้ำให้กับชั้นน้ำใต้ดินระดับตื้นในพื้นที่ได้เป็นอย่างดี จึงจำเป็นต้องทำโครงการเพื่อพัฒนาระบบข้อมูลสารสนเทศการตรวจสอบและวางแผนปรับปรุงเพิ่มประสิทธิภาพฝายในพื้นที่จังหวัดเชียงราย เพื่อเป็นแนวทางการแก้ไขปัญหาที่เหมาะสมถูกหลักวิชาการ มีการรวบรวมตำแหน่งของฝายทุกแห่งที่มีปัญหา และแนวทางวิธีการปรับปรุงเพิ่มประสิทธิภาพหรือปรับเปลี่ยนรูปแบบในแต่ละแห่ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งฝายที่มีอยู่จำนวนมากที่ก่อสร้างและอยู่ในการดูแลขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและชุมชน เพื่อเตรียมความพร้อมรับมือสถานการณ์ภัยแล้งและน้ำท่วม โดยผลผลิตที่ได้จะใช้เป็นข้อมูลสำคัญในกำหนดรูปแบบของการวางแผน การจัดหางบประมาณ และลงมือปฏิบัติการแก้ไขปัญหาต่อไปโดยหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และชุมชน

พัฒนาระบบสารสนเทศการตรวจสอบและวางแผนปรับปรุงเพิ่มประสิทธิภาพฝายในพื้นที่ 18 อำเภอของจังหวัดเชียงราย เพื่อเตรียมความพร้อมรับมือสถานการณ์น้ำท่วมและภัยแล้ง นอกจากนี้น้ำที่เก็บกักหน้าฝายจะเป็นแหล่งเติมน้ำให้กับชั้นน้ำใต้ดินในพื้นที่ได้เป็นอย่างดี โดยใช้ความรู้ในทางวิชาการร่วมกับองค์ความรู้ของชุมชน